Wyrokiem z dnia 1 marca 2021 r., sygn. akt: X GC 623/19 Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie zasądził na rzecz mojej klientki kwotę 31 360 zł wraz z odsetkami. Podstawą rozstrzygnięcia było zagadnienie prawne przedstawione w tytule postu tj. odpowiedzialność księgowej/biura rachunkowego za błąd w wykonaniu przedmiotu umowy…
Należy wskazać, że oczywistą podstawą odpowiedzialności księgowej/księgowego, biura rachunkowego za błąd w toku świadczenia usług jest istnienie umowy łączącej strony, która zobowiązuje ów podmiot.
Zakres umowy łączącej strony
Jak wskazał Sąd Rejonowy w sprawie ostatecznie rozpoznawanej jako sąd odwoławczy przez Sąd Okręgowy w Poznaniu (sygn.. akt: X Ga 621/14 – wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Poznaniu z 2014-12-30):
„Istota niniejszej sprawy sprowadzała się przede wszystkim do ustalenia zakresu zobowiązań pozwanego względem powoda wynikających z zawartej przez strony umowy, w szczególności zaś ustalenia dokładnego zakresu działań zleconych pozwanemu w związku z obliczaniem należności składkowych ZUS. Ustalenie, że pozwany obowiązany był do dokonywania w imieniu powoda czynności, których nieprawidłowa realizacja mogłaby doprowadzić do powstania szkody, w dalszej kolejności obligowałoby sąd do rozstrzygnięcia odnośnie istnienia po stronie pozwanego obowiązku świadczenia odszkodowawczego, zgodnie z treścią art. 471 k.c. Zawarta przez strony w dniu 2 stycznia 1997 r. umowa stanowiła umowę o świadczenie usług, stypizowaną w treści art. 750 k.c. ”
Zakres umowy wynikać może z wszelkich okoliczności współpracy stron, jak również może być ustalany za pomocą wszelkich środków dowodowych.
Przesłanki i podstawa prawna odpowiedzialności odszkodowawczej
Należy wskazać, że zgodnie z regułą z art. 6 k.c. na wierzycielu spoczywa ciężar dowodu co do trzech okoliczności: dłużnik nie wykonał zobowiązania lub wykonał je nienależycie, wierzyciel poniósł szkodę majątkową, pomiędzy tymi okolicznościami istnieje adekwatny związek przyczynowy.
Ponadto wierzyciel musi także udowodnić okoliczność, że zobowiązanie – i to o określonej treści – w ogóle istniało. Jednakże zaistnienie i udowodnienie przez wierzyciela tych wszystkich przesłanek jeszcze nie prowadzi do przypisania dłużnikowi odpowiedzialności kontraktowej, bowiem ich wykazanie rodzi z kolei możliwość egzoneracji dłużnika zgodnie z art. 471 k.c.
Orzecznictwo sądowe stoi na stanowisku, że ciężar udowodnienia istnienia związku przyczynowego między nienależytym wykonaniem zobowiązania przez pozwanego, a powstałą szkodą oraz powstania tejże szkody w postaci utraconych korzyści w świetle art. 6 k.c. spoczywa na wierzycielu, jako na osobie, która z tychże faktów wywodzi skutki prawne (wyrok SA w Poznaniu z dnia 8 marca 2007 r., I ACa 29/07, LEX nr 370925; wyrok SN z dnia 26 listopada 2004 r., I CK 281/04, LEX nr 146366).
Wykazanie winy co do niewykonania bądź nienależytego wykonania zobowiązania
Wierzyciela nie obciąża natomiast obowiązek udowodnienia winy dłużnika w niewykonaniu bądź nienależytym wykonaniu zobowiązania, gdyż konstrukcja odszkodowawczej odpowiedzialności kontraktowej oparta jest na zasadzie winy domniemanej i to dłużnika obciąża ciężar udowodnienia, że niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania jest następstwem okoliczności, za które nie ponosi odpowiedzialności (wyrok SA w Katowicach z dnia 9 lipca 2009 r., V ACa 245/09, LEX nr 551987). (ibidem).
Przejawy nienależytego wykonania umowy
Przejawem nienależytego wykonania umowy mogą być w szczególności takie działania lub zaniechania podmiotu profesjonalnie świadczącego usługi księgowe na rzecz zarówno osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, jak i spółki itp., które prowadzą do negatywnego efektu w postaci nieuzyskania świadczenia z ZUS lub uzyskania go w mniejszej niż winno się uzyskać wysokości.
Przy tym w wypadku prawidłowego działania w/w podmiotu winno być jasnym, że owe świadczenie z ZUS w prawidłowej wysokości uprawniony by uzyskał.
Należy wskazać, że w szczególności niezłożenie w terminie wniosku o prawo do zasiłku macierzyńskiego za okres przewidziany przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu rodzicielskiego, uzasadnia roszczenie odszkodowawcze w wysokości świadczenia, jakie zostałoby uzyskane, gdyby ów wniosek został prawidłowo złożony.
Ciężar procesu sądowego
Obowiązek wykazania przesłanek odpowiedzialności odszkodowawczej obciąża jednak powoda, który winien naprowadzić odpowiednie dowody na przedmiotowe, jak również w odpowiedni sposób wykazywać za ich pomocą swe racje w toku postępowania sądowego.
Obsługa prawna spraw z zakresu niedochowania warunków umów
Jeśli zostali Państwo narażeni na straty z tytułu niedochowania przez biuro rachunkowe lub inny podmiot warunków umowy, zapraszam do kontaktu. Udzielam porad prawnych oraz prowadzę tego rodzaju sprawy sądowe, a także mogę reprezentować Państwa przed organami administracji lub sądem w innych sprawach. Moja specjalność to m.in.:
- odwołania od decyzji ZUS w sprawie: prawa do emerytury, w tym prawa do emerytury z tytułu pracy w warunkach szczególnych, o rentę z tytułu niezdolności do pracy, rentę rodzinną, rentę szkoleniową, podlegania ubezpieczeniu społecznemu, niepodlegania ubezpieczeniu społecznemu jako pracownik, zleceniobiorca, przedsiębiorca itd., w sprawie kwalifikacji umów o dzieło, o umorzenie należności ZUS, świadczeń przedemerytalne, uzyskania prawa do układu ratalnego, o zasiłek macierzyński, zasiłek chorobowy, inne świadczenia z ZUS,
- odwołania od decyzji KRUS, itp.
- sprawy z zakresu prawa pracy: z odwołania od wypowiedzenia umowy o pracę, odwołania od rozwiązania umowy o pracę, o wynagrodzenie za pracę, wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych, zapłatę odprawy, zapłatę ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy, sprostowanie świadectwa pracy, itp.
Ponadto zachęcam do zapoznania się z ofertą mojej Kancelarii w zakresie prowadzenia spraw: rodzinnych, spadkowych, z zakresu dochodzenia roszczeń (windykacji).
