Praca w warunkach szczególnych to praca wykonywana w miejscach, w których pojawiają się czynniki ryzyka przyczyniające się do zwiększenia możliwości powstania trwałego uszkodzenia zdrowia. Warto zapoznać się również pojęciem utraty zaufania do zatrudnionych. Wraz z wiekiem ryzyko wzrasta, więc ustawodawca przewidział dla pracowników z zagrożonych sektorów przywileje, które mają w pewnym stopniu zrekompensować podejmowane przez nich ryzyko.
Wśród zawodów zaliczanych do tej grupy znajdują się:
• pracownicy górnictwa,
• pracownicy przemysłu energetycznego,
• pracownicy hut i przedsiębiorstw związanych z przemysłem metalowym,
• pracownicy sektorów związanych z chemią,
• osoby pracujące w przemyśle budowniczym,
• pracownicy przemysłu lekkiego,
• osoby związane z leśnictwem,
• pracownicy działający w transporcie i łączności,
• osoby związane z gospodarką komunalną,
• rolnicy,
• pracownicy ochrony zdrowia i ochrony społecznej,
• osoby pracujące w przemyśle poligraficznym,
• pracownicy portów morskich i żeglugi powietrznej,
• osoby mające udział w pracach związanych z formowaniem szkła.
O szczególnych warunkach w miejscu pracy mówi się, gdy występują tam niekorzystne czynniki fizyczne, chemiczne bądź biologiczne. Mogą do nich należeć hałas, toksyczne substancje, bakterie i wirusy czy korzystanie z niebezpiecznych narzędzi podczas wykonywania obowiązków zawodowych.
Praca w warunkach szczególnych — przywileje pracowników
Praca w warunkach szczególnych wiąże się z pewnymi korzyściami, jakie może uzyskać wykonująca ją osoba. Należy do nich emerytura pomostowa, którą można uzyskać o 5 lat wcześniej niż w przypadku emerytury tradycyjnej, co wynika z ustawy z dnia 19 grudnia 2008 roku o emeryturach pomostowych.
Zgodnie z aktem prawnym prawo do świadczenia przysługuje osobom, które spełniają jednocześnie następujące warunki:
• urodziły się po 31 grudnia 1948 roku,
• w szczególnych warunkach pracują co najmniej 15 lat,
• osiągnęły wiek 55 lat w przypadku kobiet i 60 lat w przypadku mężczyzn, a ich okres składkowy w przypadku kobiet wynosi co najmniej 20 lat, a w przypadku mężczyzn co najmniej 25 lat,
• świadczyły pracę w szczególnych warunkach przed 1 stycznia 1999 roku w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 roku o emeryturach pomostowych lub art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS i po dniu 31 grudnia 2008 r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach, lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 z dnia 19 grudnia 2008 roku o emeryturach pomostowych,
• mają rozwiązany stosunek pracy.
Kolejnym przywilejem przysługującym w przypadku pracy w szczególnych warunkach jest wzrost kwoty świadczenia emerytalnego lub renty inwalidzkiej. Jego wysokość jest uzależniona od indywidualnej sytuacji pracownika. Jeśli mają Państwo wątpliwości odnośnie do własnych praw i przywilejów, warto skonsultować się z prawnikami, którzy pomogą w rozwianiu wątpliwości.
