Utrata zaufania do pracownika może stanowić powód rozwiązania stosunku pracy. Budzi jednak wiele wątpliwości, ponieważ może powodować liczne nadużycia. Samo zaufanie jest pojęciem względnym, a jego utrata może mieć uznaniowy, subiektywny charakter. Brak obiektywnych przyczyn wypowiedzenia stosunku pracy oraz niewłaściwe rozumienie pojęcia może mieć znaczący wpływ na sytuację prawną pracowników oraz powodować nadużycia ze strony nieuczciwych pracodawców.
Wśród przyczyn utraty zaufania do pracownika wymienia się między innymi:
• naruszenie prawa finansowego (np. w księgowości) — przykładem może być tutaj nieuprawnione posługiwanie się danymi finansowymi przedsiębiorstwa,
• postępowanie karne toczące się wobec niego — jeśli pracownik dopuścił się popełnienia czynu zabronionego, występuje obiektywna przesłanka co do utraty zaufania wobec niego, ponieważ toczące się postępowanie wyraźnie wskazuje na możliwość faktycznego wykonania zarzucanego czynu,
• niezasadne i nadmierne negowanie i krytykowanie decyzji pracodawcy, które może przyczyniać się do obniżenia jego autorytetu wśród innych pracowników przedsiębiorstwa,
• podejrzenie kradzieży mienia firmy — podejrzenie musi mieć jednak uzasadniony charakter, a nie być jedynie pogłoską czy domniemaniem,
• błędy w rozliczaniu mienia firmy, które zostały zauważone i udowodnione.
Wystąpienie jednego z tych czynników lub połączenie kilku z nich daje pracodawcy prawo do rozwiązania stosunku pracy. Warto również zapoznać się ze szczegółami dotyczącymi umorzenia składek ZUS. Należy pamiętać, że przesłanki wykorzystywane w procedurze rozwiązania stosunku pracy muszą być racjonalne, co wynika z wyroku Sądu Najwyższego (wyrok SN z 25 listopada 1997 r., sygnatura akt I PKN 385/97). Ich wystąpienie nie może być warunkowane niechęcią ze strony pracodawcy czy subiektywnym podejściem do osoby pracownika i podejmowanych przez niego działań.
Rozwiązanie umowy o pracę z powodu utraty zaufania do pracownika — formalności
Rozwiązanie umowy o pracę, którego powodem jest utrata zaufania do pracownika, powinno być sporządzone na piśmie. Obowiązkowo musi też zawierać informację, że pracownik może złożyć odwołanie od wypowiedzenia umowy o pracę w odpowiednim sądzie pracy.
Należy przy tym pamiętać, że zasadność wypowiedzenia umowy o pracę, spowodowanego utratą zaufania, powinno się oceniać na podstawie okoliczności faktycznych, które miały miejsce w momencie składania owego wypowiedzenia. Jeśli więc przyczyną podjęcia takiej decyzji był toczący się przeciwko pracownikowi proces karny, to dla ostatecznego rozstrzygnięcia zasadności podjętych działań nie ma znaczenia to, że np. postępowanie zostanie ostatecznie umorzone.
Jeśli doszło do wypowiedzenia stosunku pracy z powodów, które są nieuzasadnione i naruszają przepisy o wypowiedzeniu umów o pracę, to pracownikowi przysługuje prawo do żądania od sądu pracy wszczęcia stosownego postępowania, którego celem będzie przywrócenie go na utracone stanowisko. W tego rodzaju działaniach warto sięgnąć po pomoc prawnika specjalizującego się w prawie pracy, aby zabezpieczyć własne interesy.