Odwołać się od wypowiedzenia umowy o pracę zazwyczaj warto, dlaczego? O tym w niniejszym poście.
1) Pracownik może otrzymać dodatkowo od 3 miesięcznych pensji do nawet ich kilku dziesięciokrotności.
Pracownik może żądać albo przywrócenia do pracy albo odszkodowania za niezgodne z przepisami prawa pracy wypowiedzenie umowy o pracę (w okresie wypowiedzenia również uznania za bezskuteczne wypowiedzenia umowy o pracę).
Roszczenie o odszkodowanie jak i przywrócenie do pracy przysługuje, gdy oświadczenie o wypowiedzeniu albo jest niezasadne merytorycznie (np. nieprawdzie, nieuzasadniające złożenie wypowiedzenia), jak również może być formalnie wadliwe – a o błąd przy wypowiedzeniu dość łatwo, w szczególności w świetle zmieniającego się orzecznictwa Sądu Najwyższego i Sądów powszechnych.
Odszkodowanie można uzyskać w wysokości do 3 miesięcznego wynagrodzenia liczonego jak ekwiwalent za urlop wypoczynkowy (a więc przy uwzględnieniu premii).
Pewna grupa pracowników szczególnie chronionych np. kobiety w ciąży może uzyskać nawet więcej, gdyż im przysługuje wynagrodzenie za cały okres pozostawania bez pracy. Innymi słowy przy odpowiednio sformułowanym roszczeniu osoby te mogą otrzymać wynagrodzenie za cały okres pozostawania bez pracy, co w zależności od sprawności działania sądu oraz tego czy w sprawie wniesiona została apelacja może wynosić od 10 do 16 wynagrodzeń (w zależności od Sądu może to być mniej lub więcej).
2) Postępowanie przed Sądem pracy nic pracownika nie kosztuje.
Zasadą jest, że postępowanie przed Sądem pracy pracownika ma nic nie kosztować, nie musi więc on ponosić kosztów postępowania np. w postaci opłaty sądowej, wydatków na biegłego itp. i wydatków tych oraz kosztów nie ponosi nawet w przypadku przegranej sprawy. Przedmiotowe nie dotyczy jednak przypadków, gdy wartość przedmiotu sporu przekracza 50 000 zł, co niezbyt często zdarza się w sprawach z zakresu prawa pracy, przy tym istnieją możliwości by opłat zgodnie z przepisami prawa uniknąć, nawet w przypadku roszczeń o większej wartości.
Koszt, który może pojawić się w sprawie w przypadku przegranej to np. koszt zastępstwa radcy prawnego w postępowaniu, który reprezentuje pracodawcę. W sprawie o odszkodowanie za niezgodne z przepisami prawa rozwiązanie umowy o pracę lub wypowiedzenia jest to kwota 180 zł, istnieje przy tym możliwość odstąpienia przez Sąd na zasadzie słuszności od obciążania powoda również tymi kosztami.
3) Dokonując wypowiedzenia pracodawcy podają czasami przyczyny nieuzasadniające wypowiedzenia umowy o pracę.
Dokonując wypowiedzeń należy wskazać uzasadnioną przyczynę wypowiedzenia umowy o pracę, zdarzają się przypadki, gdy pracodawca podaje albo przyczynę, która nie uzasadnia złożenia wypowiedzenia albo też w toku postępowania przyczyna ta okazuje się nieuzasadniona. Występuje to dość często w przypadku, gdy podjęta zostaje decyzja o zwolnieniu pracownika z przyczyn pozamerytorycznych, następnie zaś ,,na siłę” szuka się uzasadnienia tej decyzji.
W tym zakresie bardzo ważną kwestią jest sposób przeprowadzenia postępowania dowodowego przed Sądem pracy, w tym też zakresie istotną jest aktywność samego pracownika albo jego pełnomocnika, gdyż ustalenia dokonane przez Sąd rzutują następnie na wynik procesu. Sądy pracy są często obłożone sprawami i nie mają czasu pochylić się szczegółowo nad każdą sprawą, a jak wskazuje łacińska sentencja prawo jest dla czuwających
4) Dokonanie wypowiedzenia pracodawca często działa z naruszeniem przepisów prawa w zakresie trybu wypowiedzenia.
Orzecznictwo sądowe ulega dość częstym zmianom, a to wielokrotnie z niego nie zaś z przepisów Kodeksu pracy lub innych ustaw wynika obowiązek dokonanie lub forma dokonania określonej czynności. Innymi słowy o błąd formalny w prawie pracy dość łatwo, i popełniają go zarówno działy kadrowe, które zazwyczaj zajmują się przygotowaniem wypowiedzeń (czasami samodzielnie, czasami w konsultacji z prawnikiem), jak również popełniają go prawnicy przygotowujący projekty oświadczeń o wypowiedzeniu umowy o pracę, w szczególności Ci którzy nie zajmują się stale lub nie specjalizują się w prawie pracy.
Błędów formalnych można przy tym popełnić wiele i to na różnych etapach składnia oświadczenia o wypowiedzeniu, a także w szczególności przy sformułowaniu samej treści wypowiedzenia.
Przy tym niektóre z tych błędów są możliwe do konwalidowania w toku postępowania sądowego, inne zaś, a jeszcze inne nie są możliwe do konwalidowania jeśli pracownik sam ze swej niewiedzy nie pomoże nieświadomie pracodawcy ów błąd konwalidować.
5) Dochodzenie odszkodowania za nieuzasadnione lub niezgodne z przepisami prawa wypowiedzenie umowy o pracę nie pozbawia pracownika innych świadczeń związanych z rozwiązaniem umowy o pracę.
W przypadku, gdy pracodawca składa oświadczenie o wypowiedzeniu umowy o pracę, pracownikowi mogą przysługiwać różnego rodzaju odprawy lub świadczenia w związku z rozwiązaniem umowy o pracę, wynikające zarówno z przepisów powszechnie obowiązującego prawa jak również z wewnątrzzakładowych regulacji obowiązujących u pracodawcy (regulaminów wynagradzania, zakładowych układów zbiorowych pracy, paktów i umów socjalnych itp.).
Najczęściej w praktyce występuje wypłata odprawy z tytułu zwolnień grupowych.
Pracownik dochodząc odszkodowania za niezgodne z przepisami prawa lub nieuzasadnione wypowiedzenie może zatrzymać odprawę lub inne świadczenia, nawet w przypadku, gdy Sąd zasądzi odszkodowanie. Świadczenia te przysługują bowiem kumulatywnie.
Czasami również uzyskanie określonego świadczenia uzależnione jest od stwierdzenia wadliwości wypowiedzenia np. uzyskanie świadczenia tytułem gwarancji zatrudnienia uzależnione jest czasami od stwierdzenia, że wypowiedzenie dokonane pracownikowi było dokonane wadliwie (w praktyce zazwyczaj dotyczy to oświadczeń o rozwiązaniu natychmiastowym umowy o pracę, w zakresie zaś wypowiedzeń możliwość wypowiedzenia dotyczy tylko określonych przyczyn ale to są już szczegółowe kwestie zależne od treści i interpretacji określonego porozumienia zbiorowego).
6) Pracownik zdobywa wiedzę konieczną do dochodzenia innych roszczeń.
Postępowanie z odwołania od wypowiedzenia nie służy oczywiście gromadzeniu materiału dowodowego do innych spraw i roszczeń, jednakże czasami wiedza zdobyta w tym postępowaniu pozwala na dochodzenie innych roszczeń np. jeżeli Sąd faktycznie ustali, że tak naprawdę przyczyną wypowiedzenia była przyczyny dyskryminacyjna to otwiera się droga do dochodzenia roszczeń tytułem dyskryminacji.
7) Osobista satysfakcja.
Ostatni z punktów dotyczy zarówno pracownika jak i pracodawcy. Motywacją do prowadzenia procesów sądowych z jednej strony dość często są pieniądze – co jest w zupełności zrozumiałe – z drugiej zaś strony konflikt pomiędzy stronami, chęć rewanżu. W zakresie ostatniego z punktów w gruncie rzeczy nie oceniam czy jest to dobry czy zły powód by kierować sprawę na drogę sądową.
Sytuacje w życiu są różne, zarówno pracownik jak i pracodawca może mieć do drugiej strony uzasadniony żal (choć jak wskazuje praktyka zazwyczaj to pracownik jest stroną atakującą, przy wypowiedzeniach umów o pracę tylko pracownik) więc motywacja do prowadzenia postępowania może być różna.
Nieco piątkowo można również powiedzieć, że praktycznie każda strona inicjując proces sądowy jest przekonana, że ,,sprawiedliwość musi być po naszej stronie”. Czasami warto przed wniesieniem pozwu do sądu skonsultować jednak sprawę z radcą prawnym, gdyż dzięki temu możemy uniknąć zaangażowania się w sprawę beznadziejną lub też uzyskać informacje o tym jakie faktycznie roszczenia nam przysługują, a także jak ich dochodzić.
Wiele procesów sądowych przegrano bowiem z tego powodu, że powód nie wiedział jak skutecznie dochodzić swych praw, a ewidentnie posiadał zasadne roszczenie, jednakże nie potrafił go wykazać, mając ku temu w zasięgu ręki środki dowodowe.
Sąd pracy nie ma bowiem czasu ani nawet nie powinien zajmować się kwestiami, które są niesporne pomiędzy stronami, a czasami owa ,,niesporność” to różnica pomiędzy mieć i nie mieć 20 tys. zł.
W przypadku, gdybyś potrzebował porady prawnej w powyższym zakresie lub chciałbyś zlecić poprowadzenie sprawy sądowej zachęcam do kontaktu osobistego lub mailowego.
