Problemem przed, którym drży wielu przedsiębiorców jest kontrola dokonywana przez ZUS, które pokłosiem jest ustalenie, że zawarte umowy o dzieło są faktycznie umowami o świadczenie usług, co łączy się z domiarem składek za kilka lat wstecz. Interesujące rozstrzygnięcie w tym zakresie wydał ostatnio Sąd Najwyższy, który w swym….
Postanowieniu z dnia 14 lipca 2016 r. orzekł, że ustalenie, że dana osoba podlega ubezpieczeniom społecznym z tytułu umowy o świadczenie usług musi być poprzedzone starannym i dokładnym postępowaniem dowodowym, w związku z czym SN uznał, że wyrok Sądu Apelacyjnego uchylający niekorzystne dla płatnika rozstrzygnięcie jest słuszny.
Postępowanie dowodowe w w/w sprawach ma ogromne znaczenie, gdyż często o kwalifikacji danych umów jako umowy o dzieło albo umowy o świadczenie usług decydują niuanse. Niuanse te mają przy tym dwojaki charakter, po pierwsze odnoszą się do sformułowań poszczególnych umów o dzieło, oraz dokumentów związanych z ich wykonywaniem, po drugie odnoszą się do faktycznego sposobu wykonywania tych umów, nadto znaczenie ma wola stron w zakresie zawarcia konkretnej umowy!
Z moich doświadczeń związanych z kontrolami ZUS wynika, że dość często kontrolujący przychodzą do przedsiębiorcy z pewnym z góry przyjętym założeniem, które następnie dość często niestety – poprzez zadawanie pytań sugestywnych – znajduje odzwierciedlenie w protokole kontroli.
Przychodzi mi w szczególności na myśl pytania inspektora ZUS ,,Czy był Pan zobowiązany do starannego działania przy wykonaniu umowy?”. Wykonujący dzieło, osoba dość często wykonująca proste prace, wskazuje: ,,Tak.” W końcu miała wykonać umowę jak najlepiej, zaś kontrolujący wpisuje do protokołu: ,,Usługodawca był faktycznie zobowiązany do starannego działania, co jest charakterystyczne dla umowy o świadczenie usług, nie zaś dla umowy o dzieło.”
Zagadnień w tym zakresie jest więcej, i niestety jak pokazuje praktyka, to przedsiębiorca zmuszony jest udowadniać swe racje, przy tym winien działać już (osobiście, czy przez pełnomocnika) już na etapie postępowania kontrolnego, gdyż zebrany w ten sposób materiał dowodowy podlega pod ocenę Sądu.
Nadto, ważne jest samo sformułowanie treści umów, a także praktyka funkcjonowania danych umów. Istnieją korzystne dla płatników wyroki w których stanowisko ZUS jest kwestionowane, tym niemniej występują również sytuacji ewidentne, które oceniając przez pryzmat akcentowanych przez orzecznictwo elementów stanu faktycznego, jednoznacznie wskazują na kwalifikacje umów. Jak to jednak bywa, orzecznictwo się zmienia (tak np. było przy niektórych stanach faktycznych dotyczących ZFŚS, gdzie jak się okazało czasami odwołania mimo ich pozornej bezzasadności były skuteczne).
W przypadku, gdybyś potrzebował porady prawnej w w/w zakresie, lub chciał zlecić poprowadzenie sprawy sądowej, w tym z zakresu odwołania od decyzji KRUS, ZUS, od umowy o pracę, w zakresie asysty przy czynnościach kontrolnych itp. zachęcam do kontaktu.
