Wyrokiem z dnia dzisiejszego (19.11.2018 r.) Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie IX Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych zasądził na rzecz mojej klientki kwotę 7950 zł tytułem odprawy rentowej. Zagadnieniem prawnym, które pojawiło się w sprawie było w szczególności istnienie związku pomiędzy rozwiązaniem umowy o pracę a uzyskaniem świadczeń rentowych…
Zgodnie z art. 92(1) par. 1 Kodeksu pracy
Pomiędzy rozwiązaniem stosunku pracy a przejściem pracownika na rentę lub emeryturę powinien zachodzić związek przyczynowy. Koniecznym warunkiem nabycia przez pracownika prawa do jednorazowej emerytalnej lub rentowej odprawy pieniężnej jest rozwiązanie stosunku pracy w związku z przejściem na emeryturę lub rentę. Prawo do odprawy rentowej lub emerytalnej przysługuje, gdy pracownik uzyskał rentę nie z dniem zakończenia stosunku pracy, lecz po upływie okresu pobierania zasiłku chorobowego, z powodu choroby rozpoczętej w okresie zatrudnienia, a zakończonej po rozwiązaniu umowy o pracę na skutek wypowiedzenia (uchw. SN z 29.5.1989 r., III PZP 19/89).
Sąd Najwyższy trafnie uznał, iż między ustaniem stosunku pracy a uzyskaniem renty nie nastąpiło żadne zdarzenie, które by przerywało bezpośredni związek przyczynowy między ustaniem stosunku pracy a przejściem na rentę. Takim zdarzeniem nie może być choroba pracownika, jako okoliczność, która doprowadziła do inwalidztwa i przyznania mu renty.
Pracownikowi, który przeszedł na rentę z tytułu niezdolności do pracy po rozwiązaniu umowy o pracę, przysługuje odprawa rentowa, gdy inwalidztwo powstało przed podjęciem zatrudnienia, a pracownik stał się niezdolny do pracy wskutek choroby stwierdzonej w czasie zatrudnienia i prowadzącej po nieprzerwanym okresie pobierania zasiłku chorobowego do przyznania mu renty (uchw. SN z 6.8.1998 r., III PZP 22/98). W judykaturze uznano, że pojęcie “przejście na rentę lub emeryturę” powinno być interpretowane przede wszystkim w kategoriach obiektywnych, a więc z uwzględnieniem, czy ostatecznie pracownik korzysta z renty lub emerytury po zaprzestaniu zatrudnienia. Pracownik, który wypowiedział stosunek pracy i uzyskał rentę inwalidzką w związku z chorobą, która rozpoczęła się przed upływem okresu wypowiedzenia i trwała nieprzerwanie do wyczerpania okresu zasiłkowego, ma prawo do odprawy pieniężnej (uchw. SN z 4.6.1991 r., O PZP 17/91).
Z brzmienia art. 921 KP nie wynika, aby nabycie prawa do odprawy rentowej lub emerytalnej uwarunkowane było istnieniem po stronie pracownika w dacie rozwiązania stosunku pracy zamiaru przejścia na emeryturę lub rentę albo rozwiązania stosunku pracy z powodu uzyskania przez pracownika uprawnień do emerytury lub renty. W świetle judykatury warunek przejścia na emeryturę lub rentę spełniony jest wtedy, gdy między uzyskaniem prawa do jednego z tych świadczeń istnieje ścisły związek czasowy lub gdy pracownik uzyskuje powyższe prawo po wyczerpaniu okresu pobierania zasiłku chorobowego z tytułu choroby, która rozpoczęła się w czasie trwania zatrudnienia. Pracownik nabywa prawo do odprawy emerytalnej także wtedy, gdy złożył wniosek o przejście na emeryturę w czasie nieprzerwanego pobierania zasiłku chorobowego po ustaniu stosunku pracy, a prawo do emerytury nabył bezpośrednio po wyczerpaniu okresu zasiłkowego (wyr. SN z 30.3.1994 r., I PRN 10/94, OSNAPiUS 1994, Nr 1, poz. 12). Powyższa myśl została jeszcze wyraźniej zaakcentowana w tezie wyroku SN z 25.6.1993 r. (I PR 5/93) powołanego w uzasadnieniu wyroku z 30.3.1994 r. (I PRN 10/94).
Według wyroku SN z 25.6.1993 r. przejście pracownika na emeryturę lub rentę inwalidzką oznacza łączność z rozwiązaniem stosunku pracy polegającą na tym, że wymienione przejście następuje równocześnie lub też po czasie rozwiązania stosunku pracy, gdy pracownik przed uzyskaniem prawa do renty pobiera zasiłek chorobowy. Gdy z powodu choroby rozpoczętej w czasie trwania stosunku pracy i trwającej nieprzerwanie po jego zakończeniu przyznano pracownikowi rentę w dacie późniejszej od daty rozwiązania stosunku pracy, zwłaszcza z upływem okresu pobierania przez tego pracownika zasiłku chorobowego, nie traci on uprawnień do odprawy pieniężnej, gdyż w istocie rzeczy przeszedł na rentę w sposób bezpośredni po ustaniu zatrudnienia (uchw. SN z 29.5.1989 r. III PZP 18/99,).
Niedopuszczalne jest natomiast odwrotne następstwo tych zdarzeń w czasie, to znaczy przejście na emeryturę lub rentę nie może wyprzedzać rozwiązania stosunku pracy. (vide Art. 921 KP Świątkowski 2016, wyd. 5). Zgodnie z wyr. SN z 8.12.1993 r. ( I PRN 111/93), przewidziany w przepisach regulujących prawo do odprawy “związek” między rozwiązaniem stosunku pracy a nabyciem prawa do emerytury lub renty inwalidzkiej może mieć nie tylko charakter przyczynowy, czasowy, ale także funkcjonalny. Bliżej “związek z przejściem” na emeryturę (rentę z tytułu niezdolności do pracy) w razie pobierania zasiłku chorobowego z ubezpieczenia społecznego wyjaśniło orzecznictwo Sądu Najwyższego. Należy uważać, że odprawa przysługuje pracownikowi, w przypadku, gdy wypowiedział stosunek pracy i uzyskał rentę w związku z chorobą, która rozpoczęła się przed upływem okresu wypowiedzenia i trwała nieprzerwanie do chwili wyczerpania okresu zasiłkowego (uchw. SN z 4.6.1991 r. I PZP 17/91), podobnie w razie wypowiedzenia pracodawcy (uchw. SN z 29.5.1989 r., III PZP 19/89), jak również, gdy pracownik złożył wniosek o przejście na emeryturę w czasie nieprzerwanego pobierania zasiłku chorobowego po ustaniu stosunku pracy, a prawo do emerytury nabył bezpośrednio po wyczerpaniu okresu zasiłkowego (wyr. SN z 30.3.1994 r., I PRN 10/94 ).
Przyjąć należy również, że prawo do odprawy emerytalno-rentowej przysługuje pracownikowi, z którym pracodawca rozwiązał stosunek pracy z przyczyn niedotyczących pracowników i który nabył z tego tytułu prawo do odprawy przewidzianej w art. 8 ustawy o zwolnieniach grupowych. Ustawa o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników nie zawiera, bowiem przepisu regulującego prawo do odprawy emerytalno-rentowej w sytuacji jego zbiegu z prawem do odprawy z tytułu rozwiązania stosunku pracy z przyczyn niedotyczących pracowników.
Jeśli chciałbyś uzyskać poradę prawną, lub też zlecić poprowadzenie sprawy sądowej, reprezentowanie Ciebie w postępowaniu przed organami administracji, w w/w zakresie, lub w szczególności w sprawie przeciwko: ZUS, KRUS, lub Twojej jako pracownika, pracodawcy, w zakresie między innymi:
Odwołania od decyzji ZUS, w sprawie: prawa do emerytury w tym prawa do emerytury z tytułu pracy w warunkach szczególnych, o rentę z tytułu niezdolności do pracy, rentę rodzinną, rentę szkoleniową, podleganie ubezpieczeniu społecznemu, niepodleganie ubezpieczeniu społecznemu, jako pracownik, zleceniobiorca, przedsiębiorca itd., w sprawie kwalifikacji umów o dzieło, o umorzenie należności ZUS, świadczenia przedemerytalne, uzyskanie prawa do układu ratalnego, o zasiłek macierzyński, zasiłek chorobowy, inne świadczenia z ZUS, Odwołania od decyzji KRUS, itp.
w sprawie z zakresu prawa pracy: z odwołania od wypowiedzenia umowy o pracę, odwołania od rozwiązania umowy o pracę, o wynagrodzenie za pracę, wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych, zapłatę odprawy, zapłatę ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy, sprostowanie świadectwa pracy, itp.
zachęcam do kontaktu, jak również zachęcam do zapoznania się z ofertą mojej Kancelarii w zakresie prowadzenia spraw: rodzinnych, spadkowych, z zakresu prawa rzeczowego.
