W związku z wyrokiem z dnia 7.06.2019 r. Sąd Okręgowy w Szczecinie VI Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych (sygn. akt: VI Pa 32/19) mój klient uzyskał prawo do odszkodowania za nieuzasadnione wypowiedzenie umowy o pracę. Jednym z zagadnień prawnych, które pojawiło się w sprawie było to czy nagrywanie pracodawcy, oraz związana z tym utrata zaufania może stanowić przyczynę wypowiedzenia umowy o pracę….
Kwestia nagrywania w procesach sądowych wobec rozwoju środków przedmiotowe umożliwiających coraz częściej pojawia się ,,na wokandzie”. Wszak zgodnie z procedurą cywilną dowodem może być, co do zasady, wszystko.
Odnośnie jeszcze przedmiotowej kwestii zachęcam do zapoznania się z artykułem: Czy nagrywanie pracodawcy może być przyczyną wypowiedzenia.
Tytułem wstępu należy wskazać na dwie sytuacje:
- Pracownik nagrywa rozmowę w której uczestniczy.
- Pracownik zostawia urządzenie nagrywające i nie uczestniczy w rozmowie, którą nagrywa.
Pierwsza sytuacja jest co do zasady dopuszczalna, w przypadku B. popełniamy, co do zasady, przestępstwo.
Zgodnie z art. 267 Kodeksu karnego:
Art. 267 [Nielegalne uzyskanie informacji]1. Kto bez uprawnienia uzyskuje dostęp do informacji dla niego nieprzeznaczonej, otwierając zamknięte pismo, podłączając się do sieci telekomunikacyjnej lub przełamując albo omijając elektroniczne, magnetyczne, informatyczne lub inne szczególne jej zabezpieczenie,
podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
2. Tej samej karze podlega, kto bez uprawnienia uzyskuje dostęp do całości lub części systemu informatycznego.
3. Tej samej karze podlega, kto w celu uzyskania informacji, do której nie jest uprawniony, zakłada lub posługuje się urządzeniem podsłuchowym, wizualnym albo innym urządzeniem lub oprogramowaniem.
4. Tej samej karze podlega, kto informację uzyskaną w sposób określony w § 1-3 ujawnia innej osobie.
5. Ściganie przestępstwa określonego w § 1-4 następuje na wniosek pokrzywdzonego
W ocenie autora posta nagrywanie drugiej osoby bez jej wiedzy i zgody, jest co do zasady, naganne moralnie, jednakże są sytuacje, które takie działanie mogą uzasadniać np. gdy pracodawca molestuje słownie pracownicę/pracownika, lub, gdy padają niedozwolone pytania w trakcie rekrutacji. Niewątpliwie bardzo dużo można by w tym zakresie powiedzieć i ocen byłoby wiele.
W mojej ocenie mogą być takie sytuacje, że nagrywanie pracodawcy, ewentualnie innych współpracowników może stanowić przyczynę wypowiedzenia umowy o pracę. Tak być może, gdy pracownik np. owe nagrania upubliczniać będzie w internecie, gdyż takie zachowanie może wpływać na klimat pracy w zespole. Ponadto, tak może być, gdy pracownik nagminnie nagrywa inne osoby w pracy, zaś z owych nagrań nie wynika by prawa pracownika były w jakikolwiek sposób naruszane. Niewątpliwie nikt nie chciałby pracować ze świadomością, że kolega lub koleżanka nagrywa każde jego słowo:)
Jednakże każda taka sytuacja wymaga odrębnej oceny i analizy prawnej, gdyż generalizowanie może być czasem dość niebezpieczne w kontekście roszczeń odszkodowawczych.
W przedmiotowej sprawie Sąd Uznał, że nagrywanie pracodawcy nie uzasadniało wypowiedzenia umowy o pracę, nadto pracownik działał to w samoobronie chroniąc się przed działaniami pracodawcy związanymi z toczącym się postępowaniem przygotowawczym. Pozwoliłbym sobie więc na generalizację, że w każdym przypadku, gdy faktycznie prawa pracownika zostają naruszane uprawniony jest on w ramach samoobrony utrwalić je na nagraniu (jeśli uczestniczy w danej rozmowie), gdyż następnie nie będzie miał zapewne innych środków dowodowych w celu wykazania owych okoliczności.
I już po sformułowaniu owego stwierdzenia w niniejszym poście w ramach dalszego rozwijania wiedzy odnalazłem bardzo ,,świeży” wyrok Sądu Najwyższego w przedmiotowym zakresie:
,,Nagrywanie przez pracownika rozmowy z pracodawcą bez jego wiedzy lub zgody może naruszać dobra osobiste pracodawcy, w sytuacji, gdy pracownik nie wykaże, że był w pracy traktowany niezgodne z prawem lub w sposób naganny. W takim wypadku pracownik naraża się na odpowiedzialność cywilną za naruszenie dóbr osobistych.” Wyrok Sądu Najwyższego z 31 stycznia 2018 r. sygn. I CSK 292/17
Ciekawe rozstrzygnięcie w przedmiotowym zakresie wydał Sąd Najwyższy Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych dnia 24 maja 2011 r. II PK 299/10 wskazując, iż:
,,Ochrona spraw prywatnych działa w obie strony, dotyczy więc nie tylko pracownika ale także pracodawcy i jego firmy. Nagrywanie bez zgody pracodawcy jego rozmów może stanowić podstawę rozwiązania umowy o pracę.”
Z tym, iż jak zazwyczaj istotne są okoliczności, nie zaś sama teza wyroku. Sprawa dotyczyła bowiem sytuacji w której:
,,Sąd pierwszej instancji ustalił, że jeszcze w kwietniu 2009 r. powódka spotkała się z członkami zarządu w siedzibie spółki i wówczas powiedziała im, że nagrywała ich rozmowy przeprowadzone w jednym z pomieszczeń biura, w którym członkowie rozmawiają na osobności oraz szuka dowodów aby zniszczyć firmę. Nadto powiedziała, że odwoła zeznanie złożone w 2008 r. w urzędzie celnym. Nie było sporne, że powódka mówiła, iż nagrywała rozmowy członków zarządu oraz jej oświadczenie, że ujawni nieprawidłowości w zakładzie pracy w razie „zrobienia czegoś” przeciwko niej.”
Jednym słowem więc pracowniku, uważaj, co mówisz, gdyż jak celnie zauważył Sąd Najwyższy – i nie tylko w tej sprawie – czasami nawet same twierdzenia pracownika, które potem mogą się okazać, iż nie polegają na prawdziwe, mogą wystarczyć by rozwiązać umowę z pracownikiem.
Dokonując ewentualnego nagrania powinniśmy również mieć na uwadze wskazanie jakie zajął Sąd Najwyższy w jednym z wyroków:
Skoro więc przez potajemne nagranie przez pozwanego doszło do naruszenia takich dóbr osobistych jak: swoboda wypowiedzi, prywatności rozmówcy, poufności spółki i wystąpiło zagrożenie tajemnicy komunikowania się, to aby pozwany mógł uniknąć konsekwencji tego naruszenia musiałby wykazać, że wystąpiła jedna z okoliczności wyłączających tę odpowiedzialność.
Jak wiadomo, bezprawnym jest każde działanie naruszające dobro osobiste, jeżeli nie zachodzi żadna ze szczególnych okoliczności usprawiedliwiających takie działanie. Do okoliczności wyłączających bezprawność naruszenia dóbr osobistych na ogół zalicza się: działanie w ramach porządku prawnego, tj. działanie dozwolone przez obowiązujące przepisy prawa, wykonywanie prawa podmiotowego, zgodę pokrzywdzonego (ale z zastrzeżeniem uchylenia jej skuteczności w niektórych przypadkach) oraz działanie w ochronie uzasadnionego interesu. (Wyrok Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 31 stycznia 2018 r. I CSK 292/17).
Jeśli chciałbyś uzyskać poradę prawną, lub też zlecić poprowadzenie sprawy sądowej, reprezentowanie Ciebie w postępowaniu przed organami administracji, w w/w zakresie, lub w szczególności w sprawie przeciwko: ZUS, KRUS, lub Twojej jako pracownika, pracodawcy, w zakresie między innymi:
- odwołania od decyzji ZUS, w sprawie: prawa do emerytury w tym prawa do emerytury z tytułu pracy w warunkach szczególnych, o rentę z tytułu niezdolności do pracy, rentę rodzinną, rentę szkoleniową, podleganie ubezpieczeniu społecznemu, niepodleganie ubezpieczeniu społecznemu, jako pracownik, zleceniobiorca, przedsiębiorca itd., w sprawie kwalifikacji umów o dzieło, o umorzenie należności ZUS, świadczenia przedemerytalne, uzyskanie prawa do układu ratalnego, o zasiłek macierzyński, zasiłek chorobowy, inne świadczenia z ZUS, Odwołania od decyzji KRUS, itp.
- w sprawie z zakresu prawa pracy: z odwołania od wypowiedzenia umowy o pracę, odwołania od rozwiązania umowy o pracę, o wynagrodzenie za pracę, wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych, zapłatę odprawy, zapłatę ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy, sprostowanie świadectwa pracy, itp.
zachęcam do kontaktu, jak również zachęcam do zapoznania się z ofertą mojej Kancelarii w zakresie prowadzenia spraw: rodzinnych, spadkowych, z zakresu prawa rzeczowego.
