Czy prowadzić niepubliczne przedszkole lub szkołę może być więcej niż jedna osoba fizyczna?

Dla większości czytelników zagadnienie to może być leżeć poza ich zainteresowaniami, ale postanowiłem napisać na ów temat, w szczególności wobec faktu, że wiedzy w tym zakresie próżno szukać w źródłach internetowych. Jak się więc sprawy mają….

Jeśli czytasz niniejszy post to zapewne albo sam prowadzisz przedszkole/szkołę niepubliczną/ punkt przedszkolny/inną formę działalności, lub też z wymienionym masz styczność. Pozwól więc, że podzielę się z Tobą owocem swych przemyśleń i badań źródłowych.

Zgodnie z art. 82 ustawy o systemie oświaty z dnia 4 grudnia 2015 r. (Dz.U. z 2015 r. poz. 2156), dalej: ,,ustawa systemowa” ,,1. Osoby prawne i fizyczne mogą zakładać szkoły i placówki niepubliczne po uzyskaniu wpisu do ewidencji prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego obowiązaną do prowadzenia odpowiedniego typu publicznych szkół i placówek.”

Wykładnia językowa przedmiotowego przepisu w mojej ocenie nie budzi co do zasady wątpliwości, gdyż wynika z niej jednoznacznie, że zakładać szkoły i placówki niepubliczne może więcej niż jedna osoba fizyczna. Innymi słowy już z samej treści przepisu wynika, że organem prowadzącym mogą być jednocześnie dwie lub więcej osób fizycznych. Brak jest przy tym względów celowościowych lub systemowych by dokonywać odmiennej interpretacji w przedmiotowym zakresie.

W ustawie systemowej co prawda również w innych przepisach ustawodawca posługuje się pojęciem osoby fizycznej, ale dokonując analizy w przedmiotowym zakresie należy odnieść się właśnie do owego przepisu, gdyż to on określa jaki krąg podmiotów uprawniony jest do zakładania szkół i placówek niepublicznych, z zastrzeżeniem odpowiedniego stosowania w/w przepisu do innych form działalności oświatowej przy wskazaniu jednoczesnym, że odpowiednie stosowanie przedmiotowego przepisu do innych form znaczy de facto, że stosuje się go wprost (bez zmian).

Przedmiotowe jak się wydaje potwierdza także praktyka przyjmowana przez organy rejestrujące.

Warto wskazać, że większość komentarzy i opracowań dotyczących ustawy milczy w przedmiotowej kwestii, co jak się wydaje wynika z faktu, że zagadnienie to w ocenie komentujących nie budzi jakichkolwiek wątpliwości, gdyż wykładnia językowa przepisu jest jasna.

W komentarzach i literaturze, które poruszają przedmiotowe zagadnienie możemy natomiast przeczytać, że ,,Zgodnie z art. 82 ust. 1 u.s.o. szkoły i placówki niepubliczne mogą być zakładane i prowadzone przez osoby fizyczne i prawne po uzyskaniu wpisu do ewidencji prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego obowiązaną do prowadzenia odpowiedniego typu publicznych szkół i placówek. Brzmienie tego przepisu wskazuje jednoznacznie, że szkoły niepubliczne mogą być prowadzone przez więcej niż jedną osobę prawną czy fizyczną.” (Szkoła a organ prowadzący, red. K. Gawroński).

Stanowisko takie potwierdzają komentatorzy: ,,Należy zatem zważyć, że tak popularne formy prowadzenia działalności jak np. spółka cywilna lub spółki osobowe (w tym jawna, partnerska, komandytowa czy komandytowo-akcyjna) są co do zasady odsunięte od możliwości zakładania i prowadzenia szkoły bądź placówki oświatowej. Istnieją jednak rozwiązania zmierzające ku temu, aby mimo wszystko np. spółka cywilna mogła brać udział w zakładaniu placówki publicznej, a to za sprawą dokonania zgłoszenia do ewidencji poprzez uczynienie tego jednocześnie przez wszystkich wspólników spółki cywilnej.” (Art. 82 System oświaty Balicki 2016, wyd. 1/Kokot komentarz systemu prawnego Legalis).

Warto wspomnieć jak podaje M. Pilich, że prowadzenie placówki niepublicznej przez dwie osoby fizyczne wzmacnia pozycję ,,wierzyciela”, jako takie zgodne jest z przepisami prawa (Ustawa o systemie oświaty: Komentarz, Mateusz Pilich, Warszawa 2013 r.).

Na marginesie można wskazać, że organem prowadzącym nie może być jednocześnie osoba fizyczna i osoba prawna, co poparte jest treścią wyroku NSA z dnia 4.09.2014 r.

I OSK 614/14 – Wyrok NSA ,,Nie oznacza to jednak, że ustawodawca dopuszcza możliwość tworzenia szkół i placówek niepublicznych przez osoby prawne wespół z osobami fizycznymi lub odwrotnie – przez osoby fizyczne wespół z osobami prawnymi.”

W przypadku, gdybyś potrzebował porady prawnej w w/w lub innym zakresie lub, też chciał zlecić poprowadzenie sprawy sądowej, w tym z odwołania od decyzji ZUS/KRUS, zachęcam do kontaktu.