Przed nowelizacją, która weszła w życie z dniem 14.12.2016 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych w praktyce w sposób wieczysty (nawet kilkanaście lat po pobraniu świadczenia) mógł dochodzić od ubezpieczonych zwrotu nienależnie pobranych świadczeń z systemu ubezpieczeń społecznych. Zgodnie ze znowelizowanymi przepisami stan ów ulega zmianie, więcej szczegółów w niniejszym poście….
Jak było przed nowelizacją?
Zgodnie z art. 84 ust. 7 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych z należności z tytułu nienależnie pobranych świadczeń ulegają przedawnieniu po upływie 10 lat, licząc od dnia uprawomocnienia się decyzji ustalającej te należności. Przepisy art. 24 ust. 5 – 5c stosuje się odpowiednio.
Termin przedawnienia więc był, jednakże terminu do wydania decyzji nie było:) Innymi słowy ZUS mógł wydać decyzję w dowolnym czasie, a więc w praktyce należność się nie przedawniała.
Należy przy tym jeszcze pamiętać, ze zgodnie z art. 84 ust. 3 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych:
Nie można żądać zwrotu kwot nienależnie pobranych świadczeń z ubezpieczeń społecznych za okres dłuższy niż ostatnie 12 miesięcy, jeżeli osoba pobierająca świadczenia zawiadomiła organ wypłacający świadczenia o zajściu okoliczności powodujących ustanie prawa do świadczeń albo wstrzymanie ich wypłaty, a mimo to świadczenia były nadal wypłacane, a w pozostałych przypadkach – za okres dłuższy niż ostatnie 3 lata.
Zgodnie z wyrokiem TK z dnia 5.07.2016 r., P 131/15, opublikowanym dnia 16.08.2016 r. (Dz. U. poz. 1247), art. 84 ust. 3 w zakresie, w jakim dopuszcza wydanie decyzji nakazującej zwrot nienależnie pobranego świadczenia rehabilitacyjnego, bez względu na upływ czasu od daty wypłaty tego świadczenia, jest niezgodny z art. 2 Konstytucji RP. Uprzednio pisałem o wymienionym w poście Wieczyste zobowiązanie ubezpieczeniowego niezgodne z konstytucją.
PRZYKŁAD – jak było:
W 2003 r. ubezpieczony w związku z zatrudnieniem na podstawie umowy o pracę otrzymał zasiłek chorobowy za okres od 1.01.2003 r. do 1.07.2003 r. W dniu 13.12.2016 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych przeprowadził kontrolę i wydał decyzję o obowiązku zwrotu świadczenia wraz z odsetkami, gdyż uznał zawartą umowę o pracę za pozorną. Minęło 13 lat a mimo to ZUS nadal będzie uprawniony w ciągu 10 lat dochodzić przedmiotowych należności, wraz z odsetkami za okres aż 13 lat.
Nowelizacją wprowadzono przepisz zgodnie z którym:
Art. 84 ust. 7a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych ,,W przypadku osoby, która nienależnie pobrała świadczenie, decyzji, o której mowa w ust. 7, nie wydaje się później niż w terminie 5 lat od ostatniego dnia okresu, za który pobrano nienależne świadczenie.”
PRZYKŁAD – obecnie.
W 2003 r. ubezpieczony w związku z zatrudnieniem na podstawie umowy o pracę otrzymał zasiłek chorobowy za okres od 1.01.2003 r. do 1.07.2003 r. Od ostatniego dnia okresu za który nienależnie pobrano świadczenie – zakładając, że umowa faktycznie była pozorna – minęło ponad 5 lat, a więc ZUS nie może zgodnie z prawem wydać takiej decyzji.
Co jeśli ZUS wyda taką decyzję?
Należy wnieść odpowiednio uargumentowane odwołanie od decyzji ZUS.
Co jeśli moja sprawa jest w toku?
Należy także wnieść odpowiednio uargumentowane odwołanie od decyzji ZUS, gdyż przepis ma zastosowanie także do spraw sprzed wejścia w życie nowelizacji przepisów.
W przypadku, gdybyś potrzebował porady prawnej w w/w lub innym zakresie lub, też chciał zlecić poprowadzenie sprawy sądowej, w tym z odwołania od decyzji ZUS, odwołania od decyzji KRUS, w sprawie o prawo do emerytury, w tym emerytury w warunkach szczególnych, lub o zapłatę nadgodzin, odprawy, w sprawie z odwołania od wypowiedzenia lub rozwiązania umowy o pracę, chciał skorzystać z usług w zakresie przeprowadzeniu procesu wypowiedzenia/rozwiązania umowy o pracę, sporządzenia regulaminu pracy, regulaminu wynagradzania, regulaminu ZFŚS itp. zachęcam do kontaktu.
