Wyrokiem z dnia 16.07.2019 r. Sąd Rejonowy w Stargardzie IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych przywrócił moją klientkę do pracy (sygn. akt sprawy: IV P 21/18), istotnymi zagadnieniami w sprawie było – obok niezasadności dyscyplinarnego rozwiązania umowy o pracę – kwestia zasadności przywrócenia do pracy, w tym też kontekście pojawia się roszczenie o wynagrodzenie za cały okres pozostawania bez pracy….
W praktyce sądowej zazwyczaj pracownik dochodzi od pracodawcy za niezasadne rozwiązanie umowy o pracę, lub niezasadne wypowiedzenie umowy o pracę (lub wadliwe) odszkodowania, które limitowane jest, co do zasady, do wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia.
1) Roszczenia pracownika.
Pracownik może również domagać się przywrócenia do pracy, możliwość taką wprost przewiduje art. 45 par. 1 Kodeksu pracy (w odniesieniu do wypowiedzenia umowy) oraz art. 56 par. 1 Kodeksu pracy (w odniesieniu do rozwiązania umowy o pracę).
Jeżeli interesuje Cię tematyka wypowiedzeń umów o pracę lub ich rozwiązań zachęcam też do zapoznania się z innymi postami na mojej stronie w tych kategoriach, które powstały w większości na bazie moich doświadczeń w Sądach Pracy w Szczecinie, Stargardzie i Goleniowie, w szczególności:
1. Jakich błędów nie robić przy wypowiadaniu umowy o pracę?
2. Czy sama likwidacja stanowiska pracy przesądza o zasadności wypowiedzenia umowy o pracę?
3. Czy pracodawca jest ograniczony terminem do wypowiedzenia umowy o pracę?
4. Czy pracodawca może zwolnić pracownika za brak efektów w pracy?
5. Czy zwolnienie lekarskie uniemożliwia rozwiązanie umowy o pracę?
2) Kiedy Sąd Pracy nie przywróci pracownika do pracy?
Sąd Pracy powinien na żądanie pracownika przywrócić go do pracy – poza niektórymi wyjątkami w przepisach wskazanymi – chyba, że uwzględnienie takiego żądania jest niemożliwe lub niecelowe; w takim przypadku sąd pracy orzeka o odszkodowaniu.
Przedmiotowe zwroty doczekały się licznych doprecyzowań w orzecznictwie i przyjmuje się (choć temat jest bardzo obszerny więc jego szczegółowe omówienie nie jest możliwe w ramach niniejszego postu).
Przywrócenie do pracy jest niemożliwe i niecelowe w sytuacji zawinionych przez pracownika: braku porozumienia i współpracy, konfliktu z przełożonym i złej atmosfery w miejscu pracy (zob. I teza wyr. SN z 28.3.2008 r., II PK 240/07 ) ale brak prawidłowej współpracy między pracodawcą a pracownikiem oraz brak zaufania pracodawcy do pracownika nie uzasadniają oceny, że przywrócenie pracownika do pracy byłoby niecelowe (art. 45 § 2 KP), jeżeli konfliktowa sytuacja nie została zawiniona wyłącznie przez niego, a przyczyny konfliktu leżą przede wszystkim po stronie pracodawcy. Sąd pracy może nie uwzględnić zgłoszonego przez pracownika roszczenia o przywrócenie do pracy, jeżeli miałoby to prowadzić do powtórzenia się sytuacji, na którą zasadnie powoływał się pracodawca jako na przyczynę wypowiedzenia (wyr. SN z 29.11.2005 r., OSNP 2006, Nr 19–20, poz. 300).
Zasadniczo okolicznością przemawiającą za uznaniem niecelowości przywrócenia pracownika do pracy jest likwidacja stanowiska pracy (por. wyr. SN z 1.10.1998 r., I PKN 357/98, OSNAPiUS 1999, Nr 21, poz. 680; wyr. SN z 14.5.1999 r., I PKN 57/99, OSNAPiUS 2000, Nr 15, poz. 576). Nie jest to jednak regułą. W wyr. z 19.4.2001 r. (I PKN 381/00, OSNP 2003, Nr 4, poz. 102) SN uznał, że likwidacja stanowiska zajmowanego przez pracownika przed rozwiązaniem z nim umowy o pracę nie stanowi przeszkody w orzeczeniu przywrócenia do pracy na dotychczasowych warunkach.
Istnieje tu ważny wyjątek, gdy Sąd zobligowany jest do przywrócenia pracownika do pracy, który:
- Podlega tzw. ochronie przedemerytalnej (art. 39 Kodeksu pracy),
- Pozostaje w okresie ciąży, a także w okresie urlopu macierzyńskiego ,
- Podlega ochronie przewidzianej w przepisach szczególnych dotyczących ochrony pracowników przed wypowiedzeniem lub rozwiązaniem umowy o pracę,
Z tym, że Sąd Pracy w przypadku, gdy uwzględnienie żądania pracownika przywrócenia do pracy jest niemożliwe z przyczyn określonych w art. 41(1) Kodeksu pracy (upadłość lub likwidacja pracodawcy) w takim przypadku sąd pracy orzeka o odszkodowaniu. Ponadto, jak wynika z orzecznictwa Sądu Najwyższego w niektórych szczególnych przypadkach możliwe jest nieuwzględnienie roszczenia o przywrócenie do pracy na podstawie zasad współżycia społecznego.
W przypadku, gdy Sąd Pracy przywróci pracownika do pracy – zachęcam do zasięgnięcia porady prawnej z zakresu prawa pracy jeśli jako pracodawca lub pracownik znajdujesz się w takiej sytuacji – to pracownik posiada prawo do wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy.
3) Co zyska pracownik przywrócony do pracy przez Sąd Pracy?
Pracownikowi, który podjął pracę w wyniku przywrócenia do pracy, przysługuje wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy, nie więcej jednak niż za 2 miesiące, a gdy okres wypowiedzenia wynosił 3 miesiące – nie więcej niż za 1 miesiąc. Tu też należy wskazać, iż istnieją pewne niuanse:) które Sąd Najwyższy precyzuje w swym orzecznictwie.
WAŻNE: W przypadku następujących grup pracowników:
- Pracowników w okresie ochrony przedemerytalnej,
- pracowników w okresie ciąży lub urlopu macierzyńskiego,
- pracowników będących ojcem wychowującym dziecko w okresie korzystania z urlopu macierzyńskiego
- pracowników, których rozwiązanie umowy o pracę podlega ograniczeniu z mocy przepisu szczególnego.
Sąd Pracy zasądzi wynagrodzenie za cały okres pozostawania bez pracy pod warunkiem podjęcia pracy po przywróceniu. Taka, też sytuacja występowała w sprawie rozpatrywanej przez Sąd Rejonowy w Stargardzie, w związku więc z przywróceniem i podjęciem pracy moja klientka będzie posiadała prawo do wynagrodzenia za cały okres pozostawania bez pracy.
Pracodawca rozwiązując umowę o pracę lub ją wypowiadając z w/w grupami pracowników winien więc kierować się daleko idącą ostrożnością, gdyż roszczenia tytułem wynagrodzenia za przywrócenie do pracy mogą osiągać znaczne rozmiary, w zależności między innymi od czasu trwania postępowania sądowego.
Temat ten poruszałem również w poście:
Kiedy pracownikowi przysługuje wynagrodzenie za cały okres pozostawania bez pracy?
Jeśli chciałbyś uzyskać poradę prawną, lub też zlecić poprowadzenie sprawy sądowej, reprezentowanie Ciebie w postępowaniu przed organami administracji, w w/w zakresie, lub w szczególności w sprawie przeciwko: ZUS, KRUS, lub Twojej jako pracownika, pracodawcy, w zakresie między innymi:
- odwołania od decyzji ZUS, w sprawie: prawa do emerytury w tym prawa do emerytury z tytułu pracy w warunkach szczególnych, o rentę z tytułu niezdolności do pracy, rentę rodzinną, rentę szkoleniową, podleganie ubezpieczeniu społecznemu, niepodleganie ubezpieczeniu społecznemu, jako pracownik, zleceniobiorca, przedsiębiorca itd., w sprawie kwalifikacji umów o dzieło, o umorzenie należności ZUS, świadczenia przedemerytalne, uzyskanie prawa do układu ratalnego, o zasiłek macierzyński, zasiłek chorobowy, inne świadczenia z ZUS, Odwołania od decyzji KRUS, itp.
- w sprawie z zakresu prawa pracy: z odwołania od wypowiedzenia umowy o pracę, odwołania od rozwiązania umowy o pracę, o wynagrodzenie za pracę, wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych, zapłatę odprawy, zapłatę ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy, sprostowanie świadectwa pracy, itp.
zachęcam do kontaktu, jak również zachęcam do zapoznania się z ofertą mojej Kancelarii w zakresie prowadzenia spraw: rodzinnych, spadkowych, z zakresu dochodzenia roszczeń, oraz spraw rzeczowych.
